”BioShock của Nga" Đó là một trong các nhận định sơ bộ về Cryostasis: Sleep of Reason mà nhiều chuyên gia đã đưa ra khi lần đầu tiên xem trailer của game.



Thứ nhất, Cryostasis là một trò chơi sử dụng góc nhìn người thứ nhất, trong đó bạn đóng vai một người đơn độc thám hiểm một môi trường kỳ lạ đầy những sinh vật hung hãn. Thứ hai, phần lớn thời gian trong game tập trung vào việc xâu chuỗi các tình tiết của thảm họa gây nên tình trạng trên. Ngoài ra, tương tự BioShock, Cryostasis cũng lấy bối cảnh vào thập niên 1950. Tuy thiên anh hùng ca dưới đáy biển này có thể còn đang đón nhận nhiều ý kiến khác nhau nhưng chẳng ai không phấn khích khi có cơ hội tìm lại những giây phút tuyệt vời với thành phố Rapture huyền thoại.



Trong cốt truyện chính của Cryostasis, người chơi đóng vai nhà nghiên cứu thiên thạch Liên Xô tên Alexander Nesterov. Nơi làm việc của ông này khá đặc biệt: vùng băng giá Bắc Cực. Khởi đầu trò chơi, Nesterov bắt được tín hiệu cấp cứu từ một chiếc tàu lạ, nhưng ngay khi đến nơi bỗng nhiên ông bị bất tỉnh. Tỉnh lại, Nesterov nhận ra mình đã ở sâu trong chiếc tàu lâm nạn



Có hai yếu tố cấu thành môi trường của Cryostasis. Trước tiên là North Wind, chiếc tàu lạ trong game, là loại tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân thời Liên Xô cũ, được mệnh danh là một con quái thú khổng lồ giữa vùng tuyết trắng - North Wind là một công trình cao 9 tầng và dài đến 200 mét. Những chiếc tàu loại này thường chạy trên vùng nước đóng băng phía bắc nước Nga và Siberia. Tất nhiên, nội thất của North Wind không được trang hoàng đẹp đẽ như thành phố Rapture của BioShock. Chiếc tàu này là một sản phẩm của ngành công nghiệp, thiết kế của nó mang đậm tính thực dụng, không xa hoa mỹ lệ.



Yếu tố thứ hai trong môi trường Cryostasis là gì? Lạnh. Trong game, lạnh không chỉ được mô tả suông, hay tạo ra một cái cớ để vẽ thêm những họa tiết băng giá và băng tuyết xinh xắn. Cái lạnh trong Cryostasis nằm ngay trong gameplay. Nó "gặm nhấm" cảm giác và tinh thần của Nesterov khi ông từng bước đi sâu vào không gian băng giá, chết chóc của North Wind. Có thể ví nó như người bạn đồng hành bất đắc dĩ của Nesterov trong hành trình mang tên Cryostasis.



Game kinh dị vốn không chuộng ánh sáng bắt mắt, mà thường tập trung vào bóng tối và những mối hiểm nguy rình rập trong bóng tối. Với hoàn cảnh trong Cryostasis, chỉ riêng sự lo lắng về việc vấp ngã trong bóng tối cũng đủ mang lại sự sợ hãi khiến bạn run cầm cập rồi, chứ chưa cần nói đến tình huống bị bao vây bởi "những thứ đông lạnh" đáng kinh sợ. Lạnh từ môi trường, lạnh tại nội tâm – một khi hai yếu tố này kết hợp với nhau, chắc chắc bạn sẽ sớm bị cóng người thôi.

Trong điều kiện giá lạnh của Cryostasis, nhà phát triển quyết định xóa đi thanh máu của nhân vật, thay vào đó là một cặp nhiệt kế ở góc dưới bên trái màn hình của bạn. Một cái cho thấy nhiệt độ trong phòng – cái kia cho thấy thân nhiệt của bạn. Nếu để thân nhiệt hạ dưới mức giới hạn cho phép, nhân vật sẽ chết cóng và dĩ nhiên, cái lạnh đã chiến thắng. Do đó, một phần lớn thời gian trong game dành cho việc tìm nguồn nhiệt. Tuy tàu North Wind tạm thời không hoạt động, nhưng lò phản ứng của nó vẫn liên tục thổi nhiệt qua nhiều ống dẫn và thiết bị khác nhau, bạn có thể dùng chúng để sưởi ấm. Một số khu vực thậm chí có cả pin nhiệt có thể bật lên để sưởi ấm cả căn phòng. Quá trình này sẽ đi cùng một hiệu ứng hình ảnh khá đẹp mắt: lớp băng phủ trên bề mặt phòng sẽ nhanh chóng tan chảy, đọng thành vũng trên sàn.



Việc này tự thân nó đã tạo nên một hệ thống câu đố và tiến triển thú vị. Để đi hết game, bạn phải chiến thắng cái lạnh, tức là phải biết cách giữ ấm, đồng thời tìm cách mở hệ thống nhiệt tương ứng của các khu vực mới, nếu bạn muốn đi đến những chỗ này. Boong tàu là một trong những khu vực khắc nghiệt nhất: nó bị kẹt giữa trận bão tuyết, tầm nhìn bị hạn chế đến mức tệ hại, và khí trời quá lạnh đến nỗi mắt kính của bạn đóng băng chỉ sau vài giây ra ngoài và bạn chỉ còn nhìn được qua một lỗ nhỏ.

Tuy nhiên, bạn không chỉ chiến đấu với cái lạnh. Trên chiếc tàu lâm nạn còn có nhiều quái vật "undead" kinh tởm – là những người trước đây ở trên tàu, mà theo lời nhà phát triển game, "đã đầu hàng cái lạnh". Ở quanh chúng, nhiệt độ tụt xuống đáng kể - và dù yếu đối với nhiệt (có gợi ý cho thấy bạn sẽ dần dần ráp được một món vũ khí sinh nhiệt khi chơi sâu hơn) nhưng trong hầu hết các trận chiến, bạn lại thường sử dụng các vũ khí hạng nhẹ.

Ban đầu, các loại kẻ địch này có vẻ hơi đáng thất vọng nhưng càng vào sâu thì những đặc điểm của nhiều kẻ thù khác nhau bắt đầu làm bạn càng sợ hãi. Về cơ bản, những quái vật vốn là người, bị đông lạnh thành xác ướp, nhưng vẫn giữ lại một số đặc điểm thể hiện vai trò lúc trước trên tàu. Những tay thợ máy sử dụng một cặp đèn hàn, những tay cai ngục lại có những chiếc chìa khóa thay cho ngón tay cụt... Nhìn chung, người hùng của Cryostasis là một người bình thường nhưng đúng với bản chất kinh dị của game, nhân vật cũng có một khả năng siêu nhiên.

Vào đầu game, bạn khám phá một số xác chết nằm rải rác quanh tàu – những người vốn không "đầu hàng" cái lạnh nhưng bị chết do tai nạn, hoặc bị giết, khi cái lạnh bắt đầu cuộc xâm lăng của nó. Bằng siêu năng lực Mental Echo, người chơi có thể "chui" vào não của những người này và "sống" lại giây phút cuối cùng của họ, thậm chí có thể cứu họ. Ví dụ, bạn có thể đi ngược thời gian để cứu một thành viên thủy thủ đoàn bằng cách tước vũ khí của tên cướp đã giết anh ta. Một ví dụ có vẻ hài hước hơn là bạn có thể cứu một tay đầu bếp bị miếng thịt bò đông lạnh rơi trúng bằng cách đi vào quá khứ của... con bò và đưa nó ra khỏi lò mổ! Lại giống với BioShock, mỗi khi cứu được một thành viên thủy thủ đoàn, bạn đã góp một phần vào cốt truyện và kết cục.